حمل و نقل ريلي چيست؟
حمل و نقل بار از طريق راه آهن، تخت شرايط به خصوصي انجام ميشود. به طور مثال براي جابجايي اجناس، از واگنهاي مخصوص بار استفاده ميشود. واگنهاي مسطح، براي حمل و نقل ماشين آلات سنگين كه طول زيادي دارند، يا ميلگرد، قطعات آهني و تيرآهن استفاده ميشود. اين واگن هاي مسطح، دو محوره، چهار و يا شش محوره هستند. واگن هاي مسقف به شكلي طراحي و ساخته شده اند كه بعد از قراردادن كالا، درب واگن بسته و پلمپ ميشود. براي كالاهايي كه در برابر نور خورشيد، اكسيژن و رطوبت مقاوم نيستند، از اين واگن استفاده ميشود. واگن هاي مخزني، كه در صنعت حمل و نقل ريلي مورد استفاده قرار ميگيرد، براي كالاهايي نظير سوخت و انواع مايعات است. واگن هاي يخچالي نيز از انواع ديگر واگن هاييست كه براي حمل و نقل ريلي استفاده ميشود. اين واگنها براي حمل مواد فاسد شدني مانند لبنيات و گوشت و سبزيجات كاربرد دارد. اين واگن ها، سيستم خنك كننده داشته و در طول سفر، دما را به شكل خودكار تنظيم ميكنند.
مزاياي و معايب حمل و نقل ريلي
به طور كلي، مزاياي باربري ريلي كالا توسط شركت حمل و نقل ريلي بسيار زياد است. نيروي انساني كمي براي حمل و نقل لازم است و همچنين نسبت به ساير روشهاي حمل و نقل، هزينه مناسب تري پرداخت خواهد كرد. در ادامه مزايا و معايب حمل و نقل ريلي را بررسي خواهيم كرد.
مزاياي حمل و نقل ريلي
افرادي كه كالاهاي زياد و حجيمي دارند، براي حمل و نقل آن بايد به شكلي آن را جابجا كنند كه به صورت يكجا انجام گيرد. گنجايش واگنهاي يك قطار، به مراتب بيشتر از يك كاميون است. بنابراين حجم بيشتري از كالا را ميتوان جابجا كرد. حمل و نقل ريلي، نسبت به ساير روش هاي حمل و نقل، هم هزينه نقل و انتقال كمتري متحمل ميشود و هم نيروي انساني و انرژي كمتري براي حمل و نقل لازم است. همچنين حمل كالا با قطار، خطرات كمتري نسبت به ساير روشهاي حمل و نقل دارد و روشي ايمن براي انتقال كالا به شمار ميآيد. حمل و نقل ريلي كالا، محيط زيست را كمتر آلوده كرده و مصرف انرژي در اين روش به مراتب كمتر از حمل و نقل زميني و حمل بار با كانتينر است. در پايان، يكي از مهمترين مزاياي حمل و نقل ريلي، توقف كم در طول مسير بوده، كه ميتوان بدون توقف در بين مسير، كالا را در سريعترين زمان ممكن به مقصد رساند.
معايب حمل و نقل ريلي
معايب حمل و نقل ريلي به حدي نيست كه بتوان به خاطر معايب آن، از اين گزينه براي حمل و نقل صرف نظر كرد. شايد بتوان مهمترين عيبي كه داشته باشد، عدم دسترسي بعضي از نقاط است كه امكان حمل و نقل كالا با قطار در آنجا وجود ندارد. اين عيب، مربوط به كشورهاست كه توانايي فراهم كردن زيرساخت لازم براي حمل و نقل ريلي را ندارند. بنابراين اگر مبدأ و مقصد مدنظر شما متصل به شبكه ريلي است، يكي از گزينه هاي مناسب، ارتباط با شركت حمل و نقل ريلي است تا مسئوليت حمل و نقل اجناس و كالاهاي شما را به عهده بگيرد.
انواع حمل و نقل ريلي
پيشينه حمل و نقل ريلي به سده 1500 ميلادي برميگردد. آن زمان واگنها توسط اسب هاي پر قدرت روي ريل هاي چوبي كشيده مي شدند. حدود 300 سال بعد اولين قطارهاي بخار اختراع شد. متروهاي اوليه كاربرد متروهاي امروزي را نداشتند و براي حمل و نقل زيرزميني در معادن استفاده ميشدند. بعد از ساخت اولين قطار بخار توجه افراد به ساخت قطارهاي زيرزميني مسافربري معطوف شد تا نخستين قطار زيرزميني در شهر لندن ساخته شود. حمل و نقل ريلي يكي از امن ترين سيستم هاي حمل و نقل و از نظر زيست محيطي يكي از سالم ترين شيوه هاي نقل و انتقال است. بنابراين، در ادامه به معرفي انواع حمل و نقل ريلي ميپردازيم.
امروزه شركت هاي حمل و نقل بين المللي زيادي در زمينه حمل بار به كشورهاي خارجي فعاليت مي كنند و موجب رونق صادرات كالا در ايران مي شوند.
انواع حمل و نقل هوايي
حمل و نقل هوايي را ميتوان از جنبه هاي مختلف دسته بندي كرد. به عنوان حمل و نقل هوايي در ايران به دو دسته حمل و نقل داخلي و حمل و نقل خارجي تقسيم ميشود. با توجه به اين كه سيستم حمل و نقل زميني در ايران بسيار پركاربردتر از روش هاي ديگر انتقال كالا مانند حمل و نقل ريلي در داخل است، تعداد پروازهاي خارجي كه براي حمل و نقل كالا انجام ميشود بسيار بيشتر از پروازهاي داخلي باري است. مثلا آمارها نشان ميدهد كه در سال 95 حمل و نقل هوايي بين ايران و كشورهاي خارجي تقريبا 4 برابر حمل و نقل هوايي در داخل ايران بوده است و 45 هزار تن كالا بين ايران و كشورهاي خارجي جا به جا شده است.
حمل و نقل هوايي محموله هاي سنگين و بزرگ
اگر وزن آن بيش از 80 كيلوگرم باشد ، يك محموله سنگين در نظر گرفته مي شود. اگر ابعاد محموله از ابعاد دريچه بارگيري حمل و نقل هوايي فراتر رود ، در اين صورت بزرگ است. حمل و نقل محموله سنگين و سنگين در هواپيماهايي انجام مي شود كه براي حل چنين مشكلاتي مجهز هستند. در صورت اجازه حمل كالاها ، كالاهاي اين نوع هم در بسته بندي و هم بدون آن قابل حمل است. محموله هاي بدون ظروف با داشتن وزن زياد به پالت هاي مخصوص حمل مي شود كه در زير آن ميله هاي چوبي قرار داده شده تا از فشار بيش از حد بر روي زمين جلوگيري شود. بارهاي بزرگ و سنگين بايد دقيقاً قبل از زمان توافق شده به محل بارگيري تحويل داده شوند.
محموله هاي بزرگ با هواپيماهاي سنگين حمل و نقل مي شوند. محموله هاي بزرگ، ارتفاع يا عرض آن از 6.4 متر بيشتر است، براي حمل و نقل هوايي مجاز نيست. اين در شرايطي است كه اندازه دريچه بارگيري بزرگترين هواپيماي حمل و نقل آن-124 روسلان 6.4 متر است.حمل هوايي بار محموله هاي بزرگ بيش از حمل و نقل آن توسط ساير وسايل حمل و نقل گران است. اما در عين حال ، تنها حمل و نقل هوايي قادر است سرعت بالايي در تحويل بار را تضمين كند.
بيمه باربري بين المللي
لازم به ذكر است همانطور كه براي حجم كالا محدوديت هاي اعمال ميشود، براي جنس و وزن كالا نيز محدوديت هايي در نظر گرفته شده كه از قوانين و مقررات حمل و نقل هوايي به شمار ميآيد. واردات و صادرات كالاها در بازار به سادگي انجام نميشود. خطراتي ممكن است سلامت كالا را به خطر بيندازند، بنابراين وارد كننده يا صادر كننده بايد كالا را براي مقابله با آنها بيمه كنند. به همين علت، بيمه حمل و نقل بين المللي در نظر گرفته شده است.
بيمه باربري بين المللي بر 3 نوع مختلف است كه در زير به آنها اشاره ميكنيم.
- بيمه باربري مخصوص كالاهاي وارداتي
- بيمه باربري مخصوص كالاهاي صادراتي
- بيمه باربري مخصوص ترانزيت يا حمل و نقل
در مقايسه با بيمه هاي ديگر، نميتوان متفاوت بودن بيمه باربري بين المللي را ناديده گرفت. بد نيست بدانيد بيمه گذار بايد روي اطلاعات كامل از اين بيمه داشته باشد كه وجه تفاوت آن با ساير بيمه ها است.